Komory kriogeniczne różnią się między sobą wielkością, ilością pomieszczeń oraz przede wszystkim rodzajem zastosowanego czynnika chłodzącego. Ze względu na sposób chłodzenia, wyróżniamy następujące rodzaje kriokomór:

- kriokomora na ciekły azot;

Na kriokomorę składają się dwa pomieszczenia: przedsionek i komora właściwa czyli zabiegowa. Przedsionek z temp. Ok.- 60 st. C jest równocześnie strefą przystosowującą pacjentów do niskich temperatur, jak i barierą powstrzymującą wydostawanie się zimnego powietrza z pomieszczenia na zewnątrz. W komorze zabiegowej można ustawić temperaturę w zakresie od -80 st. C do -170 st. C.
Czas trwania zabiegu wynosi od 2-3 minut.  Źródłem zimna są wymienniki ciepła, a do komory zabiegowej wprowadzane jest osuszone i oczyszczone powietrze oddechowe. Automatyczne sterowanie zapewnia bezpieczeństwo pacjentów.

- kriokomora na ciekłe syntetyczne powietrze (ciekła mieszanina azotu i tlenu);

Jeżeli chodzi o budowę i możliwości terapeutyczne – bardzo podobna do komory zasilanej ciekłym azotem;
różnią się zużyciem czynnika chłodzącego, stopniem skomplikowania obsługi technicznej oraz  indywidualnymi rozwiązaniami technicznymi;

- kriokomory chłodzone przez agregaty chłodnicze;

Może składać się z jednego, dwóch lub trzech  pomieszczeń: jednego - dwóch przedsionków i komory zabiegowej.
Przedsionek jest równocześnie strefą przystosowującą pacjentów do niskich temperatur, jak i barierą powstrzymującą wydostawanie się zimnego powietrza z pomieszczenia na zewnątrz. Źródło chłodu stanowi agregat chłodniczy, schładzający powietrze do temperatury - 100 – -130 st. C, a więc działa w podobny sposób jak lodówka.
Do zalet tego rozwiązania należy brak zbiornika na gazy, a więc duża oszczędność na zakupie czynnika chłodzącego. Minusem natomiast jest stosunkowo duży koszt samej kriokomory oraz długi czas schładzania powietrza do zadanej temperatury.

Na rynku dostępne są również inne rodzaje kriokomór, różniące się budową:

- kriokomora z wykorzystaniem zjawiska zalegania chłodu;

 Czynnikiem kriogenicznym jest syntetyczne ciekłe powietrze.  Komora umiejscowiona jest 1,70 m poniżej poziomu podłogi. Do niszy prowadzą schody, które są swoistą strefą adaptacyjną. Zimne powietrze jako cięższe utrzymuje się w niszy bez strat podczas wchodzenia i wychodzenia z niej.  Temperatura w niszy w przedsionku wynosi -70°C. Z przedsionka pacjent przechodzi do komory właściwej, gdzie dzięki bezpośredniemu wtryskowi ciekłego powietrza, panuje dowolna temperatura terapeutyczna ustawiana przez obsługę. Zakres temperatur terapeutycznych wykorzystywanych w kriokomorze wynosi od -110°C do -160°C.
Wadą tego rozwiązania jest to, że konstrukcja technologiczna znacznie utrudnia korzystanie osobom na wózkach lub z dużą dysfunkcją narządu ruchu. Zaletą jest stosunkowo niska cena.

- kriokomora jednoosobowa potocznie zwana kriosauną;

Znacznie tańsza w zakupie i eksploatacji od klasycznych kriokomór;
nie można jednak liczyć w tym przypadku na refundację zabiegów przez NFZ, który nie uznaje kriosauny za urządzenie medyczne.
Ponieważ w kriosaunach, jako czynnika chłodzącego, używa się wyłącznie azotu, ta metoda terapii budzi liczne kontrowersje.  Zdecydowanie najważniejszą różnicą pomiędzy komorą kriogeniczną, a kriosauną jest jakość prowadzonych zabiegów i bezpieczeństwo przebywających w nich osób. W kriokomorze pacjenci poddawani są zabiegowi ogólnoustrojowemu. W kriosaunie górna część ciała pacjenta (gdzie znajduje się największe zagęszczenie termoreceptorów) - głowa, barki, ramiona nie są poddawane terapii zimnem, a rozkład
temperatury jest nierównomierny i niestabilny. Pacjent jest również narażony na wdychanie oparów azotu, co może być nieobojętne dla zdrowia.

Opracowanie: Zbigniew Famuła

Źródła:
czasopismo SPA- Manager (2008)
www.fizjo.pl
www.medsport.pl nr 153/2004 autor: Artur Warzocha
www.kriosystem.com.pl